Sự bùng nổ của loại hình kinh doanh qua mạng hay bán hàng online thời gian qua đã đem lại cho người kinh doanh những khoản thu không hề nhỏ. Điều đáng nói là cá nhân có các khoản thu nhập này lại vô tình hoặc chủ ý không thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước theo quy định, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
Thất thu thuế từ kinh doanh qua mạng
Kinh doanh online đặc biệt là hoạt động bán hàng qua mạng xã hội như: Facebook, Zalo… đang phát triển rầm rộ ở Việt Nam. Đặc biệt, trái ngược với những ngành nghề kinh doanh khác chịu ảnh hưởng nặng nền bởi dịch bệnh Covid-19, đây lại là cơ hội để kinh doanh qua mạng phát triển mạnh mẽ hơn.
Kinh doanh qua mạng mang lại doanh thu “khủng” cho nhiều cá nhân. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều người bán hàng online không biết hoặc không muốn thực hiện nghĩa vụ đăng ký kinh doanh, kê khai và nộp thuế cho Nhà nước.
Theo quy định tại Thông tư số 92/2015-BTC ngày 15/06/2015 của Bộ Tài chính, các cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải nộp thuế theo quy định.
Điển hình như vụ việc bán hàng bằng hình thức phát hình trực tiếp (livestream) trên Facebook của một kho hàng rộng hơn 10.000m2 ở Lào Cai vừa được lực lượng chức năng phát hiện tháng 7/2020 vừa qua. Toàn bộ hàng hóa tại đây là hàng nhập lậu, không có hóa đơn chứng từ; một số mặt hàng có dấu hiệu giả mạo nhãn mác các thương hiệu nổi tiếng của Mỹ, châu Âu.
Mỗi ngày, kho hàng này bán được trên 1.000 đơn hàng, doanh thu hàng tháng riêng phần bán lẻ là hơn 10 tỷ đồng. Đặc biệt, sao kê do phía ngân hàng cung cấp cho cơ quan an ninh cộng dồn trong vòng chưa đến 2 năm, doanh thu bán hàng của kho hàng này là hơn 649 tỷ đồng nhưng hoàn toàn không thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước.
Từ vụ việc nêu trên có thể thấy, việc thu thuế đối với người kinh doanh qua mạng gặp nhiều khó khăn do người bán hàng không có địa chỉ cư trú, kinh doanh rõ ràng, tên đăng ký trên mạng khác với tên thật. Điều này đã cản trở việc nắm bắt thông tin của cơ quan thuế. Trong khi đó, ý thức chấp hành quy định pháp luật về nghĩa vụ thuế của các cá nhân kinh doanh thương mại điện tử chưa cao. Thói quen mua hàng không lấy hóa đơn, thanh toán bằng tiền mặt của người tiêu dùng đã vô tình tiếp tay cho người kinh doanh trốn thuế.
Theo quy định tại Thông tư số 92/2015-BTC ngày 15/06/2015 của Bộ Tài chính, các cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải nộp thuế theo quy định. Theo đó, các cá nhân có thu nhập từ các bán hàng qua mạng thuộc diện cá nhân kinh doanh và phải thực hiện nghĩa vụ khai nộp thuế theo tỷ lệ 5% thuế giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân. Hành vi không kê khai và không nộp thuế theo quy định được coi là hành vi trốn thuế, gian lận thuế và sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 1 đến 3 lần số tiền trốn thuế. Mức phạt đối với cá nhân là ½ mức tiền phạt đối với tổ chức.
