Việt Nam chung tay ‘giữ lửa’ tinh thần hợp tác APEC

Nhận lời mời của Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ tham dự Hội nghị Cấp cao Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 27 theo hình thức trực tuyến vào ngày 20/11/2020, hoạt động quan trọng nhất của Tuần lễ Cấp cao APEC lần thứ 27.

Trong vai trò chủ nhà, Malaysia đề xuất chủ đề của năm APEC 2020 “Tận dụng tiềm năng con người vì một tương lai tự cường, thịnh vượng chung” và tập trung vào 3 ưu tiên: Cải thiện thương mại và đầu tư; kinh tế bao trùm thông qua kỹ thuật và kinh tế số; thúc đẩy bền vững sáng tạo. 

Năm 2020 có ý nghĩa đặc biệt đối với APEC, là năm hoàn tất thực hiện các Mục tiêu Bogor và thông qua Tầm nhìn APEC đến năm 2040. Các thành viên đề cao vai trò của APEC, nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của việc xây dựng Tầm nhìn sau năm 2020.

Được thành lập năm 1989, hợp tác APEC tập trung vào 3 trụ cột chính: Tự do hóa thương mại và đầu tư; thuận lợi hóa kinh doanh; hợp tác kinh tế-kỹ thuật. Cam kết xuyên suốt, quan trọng nhất đến nay của APEC, được thông qua tại Hội nghị Cấp cao lần thứ hai vào năm 1994 tại Indonesia là hoàn thành các Mục tiêu Bogor về thương mại, đầu tư tự do và mở đối với các nền kinh tế thành viên phát triển vào năm 2010 và các nền kinh tế thành viên đang phát triển vào năm 2020. 

Mục tiêu này đã trở thành định hướng cho hợp tác APEC trong suốt hơn 2 thập niên qua và trở thành kim chỉ nam cho việc xây dựng một khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới. Tại Hội nghị thượng đỉnh APEC đang diễn ra tại Malaysia, trên cơ sở những thành tựu của Mục tiêu Bogor, các nhà lãnh đạo APEC sẽ hoàn thành xây dựng một tầm nhìn xa hơn, phù hợp với tình hình mới hiện nay.

Hơn 2 thập niên qua, mức độ tự do hóa thương mại và đầu tư, mở cửa thị trường hiện nay của APEC đã vượt xa rất nhiều so với thời điểm Mục tiêu Bogor được đưa ra và đưa APEC trở thành một trong những khu vực năng động nhất thế giới.

Nhiều rào cản về thuế quan, hành chính được dỡ bỏ, nhiều tiêu chuẩn được hợp nhất và nâng cao. Nhiều chương trình hợp tác kỹ thuật được định hình đã giúp cho các nền kinh tế hội nhập và liên kết ngày càng tốt hơn, hình thành các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, góp phần đưa các doanh nghiệp xích lại gần nhau.

Mức độ tự do hóa sâu rộng của APEC còn thể hiện ở sự gia tăng nhanh chóng các hiệp định thương mại tự do (FTA) và các hiệp định thương mại khu vực (RTA). Nói cách khác, APEC chính là chất xúc tác cho ra đời rất nhiều hiệp định thương mại. Hơn 2 thập niên qua, số lượng các FTA/RTA đi vào thực thi trong APEC tăng từ 22 lên gần 160.

Tuần lễ Cấp cao APEC lần thứ 27 gồm các hoạt động chính: Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế châu Á-Thái Bình Dương lần thứ 27, dự kiến thông qua 2 văn kiện là Tuyên bố Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế châu Á-Thái Bình Dương lần thứ 27 và Tuyên bố về Tầm nhìn APEC sau năm 2020…

Trong số 21 thành viên APEC, có 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới, 9 thành viên Nhóm 20 nền kinh tế lớn (G20) và nhiều nền kinh tế mới nổi, phát triển năng động, đại diện khoảng 39% dân số thế giới, đóng góp 59% GDP, 49% thương mại toàn cầu. 

APEC hoạt động theo nguyên tắc đồng thuận, tự nguyện, không ràng buộc; không có hiến chương hay điều lệ. Các thành viên đã tích cực trao đổi xây dựng tầm nhìn APEC đến năm 2040 nhằm góp phần duy trì vai trò của khu vực là động lực tăng trưởng và liên kết kinh tế toàn cầu, nâng cao hiệu quả hoạt động, khẳng định vị thế diễn đàn kinh tế hàng đầu ở châu Á-Thái Bình Dương, định hướng các hoạt động hướng tới người dân, doanh nghiệp hơn nữa. 

Giữ đà hợp tác APEC

Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của APEC tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao-Kinh tế APEC vào tháng 11/1998, tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia. Điều đó đánh dấu bước triển khai mạnh mẽ chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa và hội nhập kinh tế quốc tế của Đảng và Nhà nước ta, tạo động lực cho tiến trình đổi mới và hội nhập của đất nước trong những năm qua.

Tham gia APEC góp phần quan trọng nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam. Là thành viên APEC, Việt Nam có vai trò, tiếng nói ngang hàng với nhiều trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới trong việc xây dựng, định hình các luật lệ, quy tắc về kinh tế, thương mại khu vực.

Tham gia “sân chơi” APEC tạo tiền đề để Việt Nam tham gia vào những “sân chơi” rộng lớn và có mức độ cam kết cao hơn như Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các FTA, trong đó có những FTA thế hệ mới, tiêu chuẩn cao. Việc thực hiện các cam kết quốc tế cũng là đòn bẩy để hiện thực hóa quyết tâm xây dựng Chính phủ liêm khiết, kiến tạo, hành động phục vụ người dân và doanh nghiệp. 

Việt Nam là một trong số không nhiều thành viên đã hai lần đảm nhiệm thành công vai trò chủ nhà APEC, vào các năm 2006 và 2017.

Sau 11 năm, Việt Nam tiếp tục được các thành viên tín nhiệm lựa chọn đăng cai APEC lần thứ hai. Thành công của các chuyến thăm song phương mang tính lịch sử và hàng chục cuộc hội đàm, tiếp xúc song phương dịp Tuần lễ Cấp cao APEC 2017 tiếp tục đặt nền móng nâng tầm quan hệ song phương của Việt Nam với nhiều đối tác trong khu vực. Việt Nam đã tổ chức thành công xuất sắc Năm APEC 2017 với gần 250 sự kiện, đỉnh cao là Tuần lễ Cấp cao APEC lần thứ 25 tại thành phố biển Đà Nẵng năng động và hiện đại.

Vai trò và đóng góp của Việt Nam được đặc biệt đề cao khi Việt Nam chủ trì khởi xướng thảo luận về xây dựng Tầm nhìn mới cho Diễn đàn APEC sau năm 2020.

Bên cạnh đó, dấu ấn Việt Nam còn thể hiện qua thành công của Đối thoại lần đầu tiên giữa lãnh đạo APEC với ASEAN và việc Việt Nam đóng góp tích cực thúc đẩy hình thành Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) trong dịp Tuần lễ Cấp cao Đà Nẵng.

Việt Nam là một trong những thành viên tích cực nhất trong đề xuất các sáng kiến và dự án, với hơn 100 dự án trên nhiều lĩnh vực. Nhiều sáng kiến do Việt Nam đề xuất được đánh giá thiết thực, đáp ứng sự quan tâm chung, nhất là về phát triển bao trùm, phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số, tạo thuận lợi thương mại điện tử qua biên giới, an ninh lương thực và biến đổi khí hậu, phát triển nông thôn và đô thị…

Năm 2020, Việt Nam tham gia Diễn đàn APEC với vị thế được nâng cao, đặc biệt trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Việt Nam tích cực ủng hộ, chủ động phối hợp chặt chẽ với chủ nhà Malaysia và các thành viên bảo đảm giữ đà hợp tác APEC trong bối cảnh hợp tác APEC bị ảnh hưởng và gián đoạn do dịch bệnh bùng phát, thúc đẩy để các Hội nghị APEC ra được Tuyên bố chung, khẳng định tinh thần hợp tác APEC.

Trong năm 2020, Việt Nam đã tích cực tham gia, đóng góp tại gần 100 cuộc họp, hội nghị của APEC được tổ chức (cả hình thức trực tiếp và trực tuyến), nhất là tham dự 9 hội nghị, đối thoại cấp Bộ trưởng. Việt Nam đồng thời chủ động, tích cực tham gia và đóng góp xây dựng nhiều văn bản định hướng hợp tác quan trọng của APEC như: Tầm nhìn APEC sau 2020 (đây là một trong những đề xuất quan trọng của Việt Nam, Việt Nam cũng đảm nhiệm vai trò Phó Chủ tịch Nhóm xây dựng Tầm nhìn APEC), Tầm nhìn năng lượng APEC sau 2020, Chương trình cải cách cơ cấu APEC giai đoạn 2021-2025 (với vai trò Trưởng nhóm công tác), các Tuyên bố hội nghị, cũng như các báo cáo quan trọng khác.  

Trong năm 2020, Việt Nam tham gia đóng góp trong các hoạt động đa phương nói chung và APEC nói riêng với vị thế gia tăng. Việt Nam tiếp tục đồng hành cùng APEC trên chặng đường phát triển sắp tới, chung tay xây dựng tầm nhìn chiến lược về cộng đồng châu Á-Thái Bình Dương hòa bình, ổn định, năng động, sáng tạo, gắn kết và thịnh vượng.

Theo An Bình/baochinhphu.vn

Dẫn theo nguồn: http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-cua-lanh-dao-Dang-Nha-nuoc/Viet-Nam-chung-tay-giu-lua-tinh-than-hop-tac-APEC/414522.vgp

Trả lời